1847-1895
Bouwheer François Servais en familie
Architect Jean-Pierre Cluysenaar ontwierp in 1847 in opdracht van de Halse cellist Adrien François Servais de imposante villa, die deels gebruikt werd als privéwoning en ook dé ontmoetingsplek werd voor muzikanten en plaatselijke muziekverenigingen. François Servais groeide op in de prachtige streek van de Zennevallei en vestigde zich in de villa met zijn echtgenote Sophie en de kinderen Sophie, Franz, Joseph, Marie, Anna en Augusta. Binnen de muren van dit statische gebouw gonsde het van de muzikaliteit en waren kunstenaars kind aan huis. De ‘salle de musique’ op het gelijkvloers nam ruim één vierde van de volledige verdieping in. Hier nodigde de componist en cellist het kruim van de muzikale scène uit. De Frans-Poolse beeldhouwer Cyprien Godebski die trouwde met Servais’ oudste dochter Sophie beitelde in 1864 de befaamde basreliëfs aan de voorgevel. Hun jongste dochter Misia schreef later in haar memoires over de mooie tijd die ze in de villa doorbracht. Ook na de dood van Servais bleef de locatie een ontmoetingsplaats voor edellieden, kunstenaars en muzikanten.
1895-1947
Van privéwoning naar soldatenkwartier
In 1886 verhuisde de familie naar Elsene en werden advocaat Albert Leemans en zijn gezin de huurders van Villa Servais. Vanaf 1895 woonde architect en weduwnaar Arthur Carlier er samen met zijn ongehuwde zus en huishoudster. Hij liet een uitbouw optrekken aan de linkerzijkant en maakte van Villa Servais een tweewoonst. Ook de concertzaal en het grote salon werden opgesplitst in kleinere ruimtes. Vier jaar later nam Charles Louis Ceyssens samen met zijn vrouw en drie kinderen zijn intrek in de tweede helft van de villa. Na het vertrek van beide families werd Villa Servais in 1920 opnieuw één woning en namen Victor Devleminck en zijn tweede echtgenote Aline Vetsuypens er hun intrek. Hij gaf vermoedelijk ook de opdracht om de trap met drie treden en de twee leeuwen uit te werken langs de voorzijde van het gebouw. Vijf jaar na de dood van Aline stierf ook Victor. Tijdens WO II werd de Villa bewoond door Duitse en nadien Britse soldaten.1948-1967
Woning voor rijkswachters
In 1947 kocht weduwe Marie Denayer-Cromphout, die ook een bakkerij had op de Sint-Rochusstraat, Villa Servais en liet ze het pand verbouwen zodat er negen gezinnen konden wonen. De meeste families verbleven er voor een korte periode van enkele maanden. Op vier jaar tijd zou de Villa hierdoor zo’n dertig gezinnen onderdak bieden. Vanaf oktober 1951 werd het imposante gebouw uitsluitend nog gebruikt voor rijkswachters en hun gezin. Tot 1967 verbleven er in totaal zo’n dertigtal rijkswachtgezinnen. De woonst was toen erg rudimentair ingericht, zonder verwarming in de slaapkamers, noch een badkamer.
1967-1981
Wijkschool van het Heilig Hartinstituut en Zilverberk Atheneum
Van september 1967 tot juni 1978 gonsde het van de vrolijke kinderstemmen in Villa Servais. Als bijgebouw van de hoofdschool op de Parklaan konden de lagere schoolkinderen en later ook kleuters er terecht. Zo’n 160 leerlingen verspreid over een achttal klassen brachten er een nostalgische schooltijd door.
Van 1978 tot 1980 volgden de leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar van de Rijksbasisschool (‘Zilverberk’) les in Villa Servais.
Ondanks het beperkt comfort, beleefden de vele schoolkinderen een droomjeugd in dit unieke gebouw.
1981 – 2016
Op naar een nieuw verhaal…
Vanaf 1981 stond Villa Servais leeg en werd ze even met de sloophamer bedreigd. In 1986 werd het gebouw officieel beschermd als erfgoed. Toen de familie De Poorter-Leschevin het gebouw kocht in 2016 als privéproject en een lijvig restauratiedossier liet goedkeuren kreeg Villa Servais een nieuw elan. De volledige restauratie legt de focus op authenticiteit, beleving en hedendaags comfort. Het gebouw wordt deels een privéwoning, een guesthouse met acht luxueuze kamers, een sfeervolle tearoom en zelfs de befaamde ‘salle de musique’ wordt in ere hersteld.
Villa Servais wordt opnieuw de trekpleister voor jong én oud.
(Bron: DVD-boekje – Leven in Villa Servais (1847-2018) – @vzw den Ast & Villa Servais)